woensdag 9 mei 2012

Kleurruimte

Fotografen leveren hun foto's, zo hebben we dat afgesproken, standaard aan in Adobe RGB 1998. Deze afspraken zijn vastgelegd in de fotografennorm die te downloaden is op: www.nidf.nl. (Nederlands instituut voor digitale fotografie). De meeste beeldschermen kunnen niet alle kleuren die een foto in met Adobe RGB profiel bevat weergeven. De meeste beeldscherm kunnen slechts de kleinere 's RGB kleurruimte laten zien.

In de voorbeelden hieronder laat ik de verschillende kleurruimten ten opzichte van elkaar zien. (Visualisatie gedaan met ColorSync Utility een standaard application van Apple).
Kleurruimte ProPhoto RGB(grootste)
versus Adobe RGB 1998 (kleinere) 
Kleurruimte ProPhoto RGB (grootste)
versus 's RGB (kleinste)
Kleurruimte Adobe RGB 1998 (grotere)
versus 's RGB (kleinste)
Als je fotografeert in het RAW bestandsformaat dan heeft de foto nog geen kleurruimte (profiel).
Deze moet je nog gaan toekennen. Dit toekennen gebeurd als je de RAW convertor / Lightroom verlaat en de foto opslaat of opent in Photoshop. Tot die tijd, tot dat omzetten werken de programma's ook al met een kleurruimte. In het geval van Lightroom is dat met een ruimte die redelijk overeenkomt ProPhoto. De meeste kleuren die de camera kan registreren vallen binnen die ProPhoto kleurruimte.

In Lightroom stel je bij de Preferences in in welke kleurruimte de foto gezet moet worden.
Venster Prefereces in Lightroom

In de RAW convertor stel je dat onderin in.
RAW convertor link naar instellingen
RAW convertor instellingen kleurruimten kiezen
Als je dezelfde foto in verschillende kleurruimten opent zie je dan kleurverschil op je beeldscherm?

Soms wel maar meestal niet want zoals gezegd kunnen de meeste beeldschermen alleen de kleinste kleurruimte weergeven dus de meer verzadigde kleuren van de grotere ruimtes kunnen ze niet laten zien. Drukwerk kan het echter wel weergeven dus vandaar dat je toch in een grotere ruimte aan moet leveren daarvoor. (Boeken gedrukt bij Blurb en concurrenten gaan wel uit van de kleinere 's RGB kleurruimte. Dus eigenlijk is het altijd slim om na te gaan wat het uiteindelijke profiel wat gebruikt wordt is). 

Op internet kunnen kleuren afhankelijk van de gebruikte browser verschillen. Dit bij het gebruik van andere kleurruimtes als 's RGB en afhankelijk van het feit of de gekozen browsers ook andere kleurruimte herkent.

Wat is het verschil in kleurruimte tussen een grotere en kleinere ruimte? Het is het verschil in afstanden tussen de kleuren in de foto. De foto's hebben evenveel pixels maar de kleurnuances kunnen preciezer zijn.

Het is meestal het beste om in een zo groot mogelijke kleurruimte te (be-)werken. Zoals gezegd bevatten die meer kleurschakeringen en als je bewerkingen uit voert met als basis meer kleuren dan heb je vloeiendere overgangen, meer detail en houdt je een mooier histogram over. 

Nogmaals op het beeldscherm ga je de verschillen dan wel niet zien (in de meeste gevallen) maar in drukwerk zeker wel. Professionele printers zijn in staat om meer kleuren weer te geven. Zij kunnen inmiddels het bereik van ProPhoto RGB aan.

Bovendien is het zo dat het beter is om van een grote naar een kleine kleurruimte te converteren als van een kleine naar een grote. In het laatste geval worden kleuren namelijk alleen verschoven maar er worden geen kleurnuances extra bijbedacht.
Dezelfde foto geopend vanuit RAW met verschillende kleurruimten: v.l.n.r. 's RGB, Adobe RGB 1998, ProPhoto RGB.
Hieronder is de foto in ProPhotoRGB geopend in Photoshop. De grijze gedeeltes zijn de gedeeltes die door de 's RGB kleurruimte niet weergegeven kunnen worden. Als je de foto omzet (converteert) dan zullen de kleuren van die gedeeltes omgezet worden. Als je in 's RGB werkte en de foto zou printen dan zijn dat de gedeeltes waar je meer detail had kunnen hebben; de camera registreert het namelijk wel maar door in 's RGB te werken verlies je de informatie.


Het devies is daarom: werk altijd in een zo groot mogelijke kleurruimte en ga pas naar een kleinere ruimte als het einddoel bekend is.